Dasturlashda sodda ko'ringan muammolar ko'p hollarda murakkab kodlarga olib kelishi mumkin. Monadlar - funksional dasturlashdagi muhim tushunchalardan biri bo'lib, murakkablikni soddalashtirishda yordam beradi. Ushbu blog postda TypeScript orqali monadlar nima ekanligi va ularni qanday qilib qo'llashimiz mumkinligi haqida gurunglashamiz.
Tasavvur qilaylik, do'kondan meva sotib olmoqchimiz, lekin ayrim mevalar yaroqsiz bo'lishi mumkin. Biz bu mevalarni tekshirib, faqat yaroqlilarini saralab olamiz. Monadlar ham dasturlashda shunga o'xshash vazifani bajari – ular bizga qiymatlarni tekshirish va xatolarni boshqarishda katta yordam beradi.
class Maybe<T> { private constructor(private value: T | null) {} static some<T>(value: T): Maybe<T> { return new Maybe(value); } static none<T>(): Maybe<T> { return new Maybe<T>(null); } map<R>(fn: (value: T) => R): Maybe<R> { if (this.value === null) { return Maybe.none<R>(); } return Maybe.some(fn(this.value)); } unwrap(): T { if (this.value === null) { throw new Error("Error occurred while unwrapping value"); } return this.value; } unwrapOrElse(defaultValue: T): T { return this.value === null ? defaultValue : this.value; }}Yuqoridagi kodda Maybe monadi yozilgan. Ushbu monad nullable qiymatlar bilan ishlashda
yordam beruvchi oddiy monad hisoblanadi. Agar qiymat mavjud bo'lsa map funksiyasi uni
o'zgartiradi. Agar qiymat null bo'lsa, hech narsa qilinmaydi.
Maybe monadi - TypeScriptda monad yaratishning eng boshlang'ich nuqtasi. Bu monad bizga
kodni yanada tushunarli va xavfsiz qilishda yordam beradi. Misollar orqali ko'rib chiqaylik:
async function getUserBooks(): Book[] | undefined { const user: User | undefined = await fetch("<API_ENDPOINT>") .then((response) => response.json()) .then((data) => data.user); if (!user) { console.error("User not found"); return undefined; } const userPurchases: Purchase[] | undefined = getUserPurchases(user); if (!userPurchases) { console.error("Purchases not found"); return; } const userBooks: Book[] | undefined = getPurchasedBooks(userPurchases); if (!userBooks) { console.error("Purchases not found"); return undefined; } return userBooks;}const books = await getUserBooks();if (!books) { /* ... */}Yuqoridagi kodda biz userning sotib olgan kitoblarini olish funksiyasini yozdik. Kod nisbatan yaxshi, xatoliklar oldini olib yozilgan, lekin, buni monadlar orqali yanada soddalashtirish mumkin!
async function getUserBooks(): Promise<Book[]> { const user: Maybe<User> = await fetch("<API_ENDPOINT>") .then((response) => response.json()) .then((data) => Maybe.some(data.user)) .catch(() => Maybe.none<User>()); const purchases = user.map(getUserPurchases); const books = purchases.map(getPurchasedBooks); return books.unwrapOrElse([]);}const books = await getUserBooks();// ...Yokida ortiqcha o'zgaruvchilar ishlatmasdan:
async function getUserBooks(): Promise<Book[]> { const user: Maybe<User> = await fetch("<API_ENDPOINT>") .then((response) => response.json()) .then((data) => Maybe.some(data.user)) .catch(() => Maybe.none<User>()); return user .map(getUserPurchases) .map(getPurchasedBooks) .unwrapOrElse([]);}const books = await getUserBooks();// ...Monadlar kodning xavfsizligini oshiradi va xatolarni boshqarishni osonlashtiradi. Kamchiligi bo'lsa monadlarni o'rganish boshida qiyin bo'lishi mumkin va boshlang'ich dasturchilar uchun bu konsepsiya juda murakkab tuyiladi.
Monadlar dasturiy ta'minotni yanada kuchli va xavfsiz qilish uchun ajoyib vosita. Hullas o'rganishga arziydi! Amma, ularni o'rganish davomida boshingiz qotishi mumkin bu normal holat. Vaqt o'tishi bilan kod yozish jarayonida qulaylikni seza boshlaysiz.